21 вересня 2018 р. Фантастичний Грабінський // Fantastyczny Grabiński

Запрошуємо 21 вересня 2018 р. о 18:00 в Львівську національну наукову бібліотеку України ім. В. Стефаника (читальний зал № 1 ) на презентацію книги Йоанни Маєвської “Демон руху, дух часу, привиди місць. Фантастичний Грабінський і його світ” (“Demon ruchu, duch czasu, widma miejsc. Fantastyczny Grabiński i jego świat”, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław 2018).

Сто тридцять років тому в Кам’янці-Струмиловій народився письменник, долею якого було життя в тіні і на межі: в тіні загрози і смерті, на межі яви і сну; в тіні літературних зірок, на межі епох, течій і стилів; в тіні Великої війни, яка показала грізне обличчя сучасності, і на межі занепаду Австро-Угорщини, а потім відродженої Речі Посполитої.

Стефан Грабінський, а йдеться саме про нього, назавжди залишився другорядним письменником, хоча завжди прагнув бути першим. Цей класик польської фантастики надихав інших митців цього жанру, приміром Станіслава Лема. Перебуваючи в пастці стереотипних формул (“польський По”, “польський Лавкрафт”, “польський Майрінк”), сьогодні він відкривається як унікальний письменник, вартий чогось більшого, аніж пересічні згадки в історико-літературних синтезах.

Йоанна Маєвська намагається передати його світ, центром якого був Львів. Називає місця, людей, події, що формували уяву і талант письменника. Підтвердження своїх гіпотез і інтуїції вона шукає в його творчості. Творчість Грабінського представляє як оригінальне явище, сформоване особистим досвідом і провінційним мікрокосмом, яке водночас вписується – свідомо чи несвідомо – у трансформації, що відбуваються в макрокосмі європейської літератури та культури.

Зустріч модеруватиме Тарас Назарук, координатор проекту “Інтерактивний Львів”.

Др. Йоанна Маєвська – літературознавиця, випускниця Варшавського університету та Університету Сорбонни. Викладає в Театральній академії імені Александра Зельверовича. Авторка текстів про Гюїсманса, де Мопассана, Пруса, Реймонта, Жеромського та вікторіанську літературу жахів.

Мова події – польська.

***
Zaproszamy na promocja książki Joanny Majewskiej “Demon ruchu, duch czasu, widma miejsc. Fantastyczny Grabiński i jego świat” (Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław 2018).

Sto trzydzieści lat temu w Kamionce Strumiłowej urodził się pisarz, którego przeznaczeniem była egzystencja w cieniu i na pograniczach: w cieniu grozy i śmierci, na pograniczu jawy i snu; w cieniu gwiazd literackich, na pograniczu epok, prądów i stylów; w cieniu Wielkiej Wojny, która ujawniła groźne oblicze nowoczesności, i na pograniczu upadających Austro-Węgier, potem zaś odrodzonej
Rzeczypospolitej. Stefan Grabiński, bo o nim tu mowa, nigdy nie przestał być pisarzem drugorzędnym, choć wciąż aspirował do pierwszorzędności. Ów klasyk polskiej fantastyki inspirował innych twórców tego obszaru, choćby Stanisława Lema. Uwięziony w stereotypowych formułach („polski Poe”, „polski Lovecraft”, „polski Meyrink”), dziś okazuje się pisarzem wyjątkowym, wartym czegoś więcej niż konwencjonalne wzmianki w historycznoliterackich syntezach.

Joanna Majewska próbuje odtworzyć jego świat, którego centrum stanowił Lwów. Przypomina miejsca, ludzi, zdarzenia kształtujące wyobraźnię i talent pisarza. Potwierdzenia swoich hipotez oraz
intuicji szuka w jego twórczości. Dzieło Grabińskiego ukazuje jako zjawisko oryginalne, uformowane przez osobiste doświadczenie i prowincjonalny mikrokosmos, a zarazem wpisujące się – świadomie
lub nie – w przemiany zachodzące w makrokosmosie literatury i kultury europejskiej.

Spotkanie poprowadzi Taras Nazaruk, koordynator projektu “Interaktywny Lwów” w Centrum Historii Miejskiej Europy Środkowo-Wschodniej.

Joanna Majewska – doktor nauk humanistycznych, absolwentka Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego i l’UFR d’Études slaves de la Faculté des Lettres de Sorbonne Université. Adiunkt w Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza, gdzie prowadzi zajęcia z literatury powszechnej, klasyki dramatu i analizy przekładu literackiego. Interesuje się zapomnianymi obszarami europejskiego modernizmu oraz kulturowymi konsekwencjami kryzysu teoriopoznawczego przełomu XIX i XX wieku. Autorka tekstów na temat Huysmansa, de Maupassanta, Prusa, Reymonta, Żeromskiego i wiktoriańskiej literatury grozy.